W Polsce mieszka blisko półtora miliona osób, które skończyły 80 lat. Szacuje się, że połowa z nich żyje samotnie; wielu z nich nie ma już ani rodziny, ani przyjaciół. Skazani na samotność - tracą sens życia. 

Idea „Małych Braci Ubogich” powstała w 1939 roku, by swoje działania kontynuować siedem lat później, już po wojnie. Stowarzyszenie „les petits frères des Pauvres” zostało założone w 1946 roku przez Armanda Marquiseta (1900-1981), skupiając młode osoby, gotowe do pomocy najbiedniejszym. Tuż po zakończeniu II Wojny Światowej, najuboższymi warstwami społecznymi byli właśnie ludzie starsi: samotni, opuszczeni, bez szans na pomoc ze strony bliskich. Młodzi ludzie z Polski wyjeżdżali do „les petits frères des Pauvres” we Francji, aby wspólnie z innymi wolontariuszami pomagać francuskim podopiecznym, m.in. podczas pobytów wakacyjnych w ich domach. Po kilku latach z doświadczeń polskich wolontariuszy za granicą powstała idea stworzenia podobnej organizacji w kraju. Na przełomie listopada i grudnia 2002 roku odbyło się seminarium pt: „Przerwijmy samotność tych, którzy w niej żyją”, w którym uczestniczyli wspomniani wakacyjni wolontariusze, a także osoby zajmujące się na co dzień osobami starszymi w instytucjach oraz domach opieki. Zwieńczeniem seminarium było ukonstytuowanie się Stowarzyszenia pod nazwą: „Mali bracia Ubogich”, działającego obecnie w Warszawie, Poznaniu, Lublinie, Wrocławiu, Krakowie, Łodzi, Pruszkowie, Świdniku, Gnieźnie i Tarnowie.

W odpowiedzi na pogłębiającą się kiepską kondycję psychiczną i fizyczną starszych osób, Stowarzyszenie stworzyło program pod hasłem: „Twoja obecność pomaga mi żyć”. Biorą w nim udział setki wolontariuszy, którzy każdego dnia oferują starszym osobom niezbędne wsparcie oraz poczucie bezpieczeństwa. To wolontariat towarzyszący polegający na regularnych odwiedzinach wolontariuszy w domach podopiecznych, dzięki którym budują się niezwykłe, oparte na przyjaźni i zaufaniu, relacje wolontariusza z samotnym seniorem. Czasem dopiero wówczas młodzi ludzi (i ci w wieku średnim - też) przekonują się, jak trudny jest schyłek życia, nabierają do siebie zaufania, zawiązują się silne więzi emocjonalne: trwające długie miesiące, a nawet lata. Często aż do ostatnich dni życia.

/Źródło grafiki: https://www.facebook.com/malibracia/

Jak zapewniają twórcy Stowarzyszenia, wolontariusze to nie tylko pomocnicy osób starszych, ale – a nawet przede wszystkim - ich przyjaciele, którzy odwiedzają osoby mieszkające samotnie, troszcząc się o ich zdrowie i kondycję psychiczną. Towarzyszą seniorom w gorzkiej często codzienności; rozmawiają, chodzą na spacery, do teatru lub kinowe premiery, okolicznościowe wystawy; organizują wycieczki za miasto, pamiętają o urodzinach („200 lat!” - śpiewają) czy imieninach. O swoich podopiecznych nie zapominają także podczas Świąt: co roku, dzięki darczyńcom, Stowarzyszenie organizuje spotkania wigilijne, podczas których dzielą się opłatkiem. Przygotowują dekoracje, organizują poczęstunek, troszczą się serdeczny nastrój. Są drobne prezenty, ciepłe słowa, często – łzy wzruszenia. „Często pomagam pani Basi w nauce obsługi telefonu oraz komputera” – opowiada wolontariuszka Marlena, która podzieliła się swoimi wrażeniami ze współpracy ze Stowarzyszeniem „MbU”. „Wzajemnie się wspieramy, radzimy w wielu kwestiach, czasem żarliwie dyskutujemy, żartujemy. Nasza relacja daje mi wiele radości i satysfakcji. Mimo różnicy wieku i czasem odmiennych zdań umiemy znaleźć wspólny język. Moja podopieczna jest ciepłą, uśmiechniętą, pełną życia seniorką; lubi aktywność fizyczną, szczególnie basen i spacery. W każdej, nawet najtrudniejszej sytuacji, potrafi znaleźć jakiś pozytywny aspekt. Bardzo się cieszę, że trafiłyśmy na siebie.

Wśród ich projektów możemy znaleźć m.in. telefon zaufania dla osób starszych, działający pod nr 22 635 09 54. Po drugiej stronie na seniorów w potrzebie czekają doświadczeni specjaliści oraz psycholodzy, którzy szukają najlepszych możliwych rozwiązań i oferują im swoje wsparcie. „Troski i kłopoty dzielone z drugim człowiekiem maleją o połowę - brzmi motto tej wyjątkowej lini. Od 2012 roku w ramach Stowarzyszenia działa grupa: „Przystanek Alzheimer”; jego uczestnicy wspólnie zastanawiają się nad tym, na co -  jako opiekunowie - mają wpływ, a na co nie, przyglądają się temu, co było ważne w poprzednim życiu osoby dotkniętej chorobą (przed diagnozą), a co jest ważne dla nich dziś. „Przystanek Alzheimer” jest otwarty na współpracę z innymi ośrodkami, wychodząc do ludzi: przekazuje opiekunom odpowiednie wskazówki, podaje konkretne adresy oraz miejsca, gdzie można szukać pomocy. Celem Przystanku jest edukacja i poprawa sytuacji, samoświadomości, wiedzy opiekunów (zarówno rodzinnych, jak i zawodowych), a także szkolenie liderów poszczególnych grup.

Dzięki zaangażowaniu wolontariuszy oraz pomocy warszawskiej instytucji kultury: „Domu Spotkań z Historią”, Stowarzyszenie „Mali bracia Ubogich” nagrało wspomnienia seniorów sprzed lat (w tym te z czasów II Wojny Światowej), zasilając multimedialne archiwa. Umożliwili w ten sposób wszystkim osobom interesującym się historią XX wieku, poznanie ich bolesnej przeszłości. Całość nagrań wykorzystano również do celów naukowych i promujących kulturę. Akcja była częścią długofalowego projektu, powstałego we współpracy z Fundacją z Berlina: "Pamięć. Przyjaźń. Pomoc".

/Źródło grafiki: https://www.facebook.com/malibracia/

23 listopada w Łodzi ogłoszona zostanie druga edycja raportu: “Ocena potrzeb w zakresie wsparcia dla Seniorów w Polsce". Publikacja ma wyznaczyć główne obszary niespełnionych oczekiwań osób starszych i uwrażliwić społeczeństwo na problemy potrzebujących, wskazując możliwe działania, mające na celu poprawę jakości życia seniorów. Konferencji towarzyszyć będzie debata pod hasłem “Problemy finansowe, brak czasu ze strony bliskich, samotność – analiza przyczyn i próba odnalezienia rozwiązań problemów Seniorów”. Wśród ekspertów tegorocznej edycji Raportu jest m.in. Joanna Mielczarek, dyr. Stowarzyszenia „Mali bracia Ubogich”. Wspólnie z Fundacją Cultura Memoriae zrealizowany został z kolei projekt wsparcia uczestników Powstania Warszawskiego oraz innych kombatantów, zmierzający do utrzymania ich samodzielności oraz przeciwdziałania ich osamotnieniu (regularnymi odwiedzinami objęto ok. czterdziestu osób).

We wszystkich swoich działaniach wolontariusze i pracownicy Stowarzyszenia kierują się mottem: „Kwiaty przed chlebem”. Ta wymowna i jakże obrazowa dewiza podkreśla znaczenie tworzenia relacji opartych na przyjaźni i empatii pomiędzy wolontariuszem a jego podopiecznym. „Pragniemy docierać do osób najbardziej potrzebujących, dla których największą bolączką jest samotność. Naszym celem jest poprawa jakości życia osób starszych poprzez przeciwdziałanie ich izolacji oraz wyobcowaniu społecznemu” – piszą o sobie na stronie internetowej. Ich cel to: „jednoczyć, żyć w braterstwie (słowa niektórym kojarzące się z harcerską bracią), poszukiwać wartości życia, działać wspólnie, dawać świadectwo”. I zaraz potem dodają: „Braterstwo, poprzez konkretne akcje, zobowiązuje nas do ciągłego odnawiania zerwanych więzi solidarności. Nieustanne otwieranie się na innych ludzi, pozwala poznać drugiego człowieka w wymiarze indywidualnym i grupowym” – tłumaczą (całość tekstu dostępna na: www.malibracia.org.pl/stowarzyszenie-dla-seniorow/manifest/).

Od 29 maja 2006 roku Stowarzyszenie może pochwalić się statusem: „Organizacji Pożytku Publicznego”. Są również członkiem „Międzynarodowej Federacji: Mali bracia Ubogich”.

Więcej o działalności Stowarzyszenia mali bracia Ubogich można się dowiedzieć na stronach:

Zostań przyjacielem osób starszych | mali bracia Ubogich

Stowarzyszenie mali bracia Ubogich | Facebook