Fundacja Burza Mózgów z Krakowa prowadzi intensywne działania na rzecz rozwoju czytelnictwa w naszym kraju, adresując swoje warsztaty, konferencje, festiwale czytelnicze, kampanie społeczne i wiele innych przedsięwzięć do odbiorców w każdym wieku – począwszy na przedszkolakach, a skończywszy na ich babciach i dziadkach. Fundacja realizuje też projekty adresowane do nauczycieli, bibliotekarzy i wydawców, którzy są lub powinni być naturalnymi propagatorami czytelnictwa książek. O działaniach Fundacji Burza Mózgów opowiedział nam Łukasz Dębski, prezes Fundacji Burza Mózgów.

Źródło fotografii: Fundacja Burza Mózgów

ONAS - Jakie prowadzicie Państwo działania na rzecz rozwoju czytelnictwa książek?

Łukasz Dębski - Fundacja Burza Mózgów powstała, aby działać na rzecz rozwoju i promocji czytelnictwa wśród dzieci, młodzieży oraz dorosłych. W tym celu wymyślamy i realizujemy projekty, które pokazują książkę w całkiem nowym świetle — jako medium ciekawe, rozwijające wyobraźnię i pełne wyzwań.

Jednym z naszych głównych przedsięwzięć jest Festiwal Literatury dla Dzieci, odbywający się nieprzerwanie od 6 lat między innymi w Krakowie, Warszawie, Gdańsku i Poznaniu. Jest on największą imprezą tego typu w Europie. Co roku odbywa się ponad 100 wydarzeń, na które zapraszani są najwybitniejsi twórcy książek dla dzieci z całego świata. Podczas gali wieńczącej festiwal przyznajemy nagrodę im. Ferdynanda Wspaniałego dla najlepszej polskiej książki dla dzieci. Zwycięzcy otrzymują statuetkę Ferdynanda Wspaniałego oraz czek w wys. 20 000 zł ufundowany przez Krakowskie Biuro Festiwalowe operatora programu Kraków Miasto Literatury UNESCO.

Kolejnym ważnym przedsięwzięciem jest Biblioteka Przedszkolaka. Jest to kampania, której celem jest rozwijanie nawyków czytelniczych u dzieci przedszkolnych, pogłębienie kompetencji metodycznych pedagogów, stworzenie infrastruktury czytelniczej (biblioteczki w każdym z przedszkoli) oraz partycypacyjne działania międzypokoleniowe, polegające na zaangażowaniu do regularnej współpracy babć i dziadków biorących udział w kampanii. U jej podstaw leży obserwacja pewnego paradoksu: pomimo tego, że wiek przedszkolny to najlepszy, czasami ostatni moment na rozwijanie aktywnego zainteresowania książką (czytanie przez nauczycieli podczas zajęć, leżakowania, posiłków, prace warsztatowe wokół książek, duża ilość czasu wolnego), dzieci przedszkolne jako jedyne, w przeciwieństwie do dzieci szkolnych, licealistów czy studentów, nie mają bezpośredniego dostępu do książek w swoich placówkach. Kampania, jako działanie w zamierzeniu cykliczne, ma na celu trwałą zmianę tego stanu rzeczy. W latach 2018-2019 założyliśmy Biblioteki w blisko 250 przedszkolach w całej Polsce. Z kolei, wszystkich dorosłych, którzy na co dzień pracują z książką, zapraszamy do zapoznania się z projektem Kreacja, jest to cykl konferencji i warsztatów, który wspiera edukację kadr nauczycielskich i bibliotecznych.

Źródło fotografii: Fundacja Burza Mózgów

Przedszkolaki jeszcze nie potrafią czytać, a jednak realizujecie Państwo kampanię „Biblioteka Przedszkolaka”. Jakie są cele i formuła tej kampanii?

W przedszkolach dzieci poznają już alfabet, dlatego nawet samodzielne czytanie nie jest im obce. To idealny wiek na kształtowanie gustów czytelniczych, na rynku są dostępne przecież książki dla dzieci o wiele młodszych. Sam projekt Biblioteka Przedszkolaka adresowany jest do 6/7 latków. Kampania polega na dostarczaniu do przedszkoli wartościowych, ciekawie ilustrowanych książek dla dzieci. W jej ramach każda placówka otrzymuje od nas kufer (taką minibibliotekę na kółkach), w którym znajduje się 10 książek. Ale książki to nie wszystko, dzieci w kuferku znajdą również pacynki babci i dziadka, literkowe okulary do słuchania oraz, co najważniejsze, karty pracy. Wokół każdej z książek zawartych w kuferku nauczyciel może przeprowadzić warsztaty czytelnicze, posiłkując się właśnie tymi kartami pracy. Tym samym w każdym przedszkolu, które przystąpi do akcji, odbywa się aż 10 warsztatów. Co więcej, na wszystkie z nich zapraszani są dziadkowie i babcie, którzy czytają przedszkolakom. Dzięki temu kampania Biblioteka Przedszkolaka angażuje nie tylko nauczycieli i dzieci, ale również seniorów. Kampania finansowana jest ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, dzięki temu udział w niej jest bezpłatny. Wszystkich zainteresowanych, którzy chcieliby dowiedzieć się więcej o projekcie, zapraszam na stronę internetową: bibliotekaprzedszkolaka.pl.

Proszę opowiedzieć coś więcej o Festiwalu Literatury dla Dzieci.

Festiwal to prawdziwe święto, nie tylko książki, ale przede wszystkim jej twórców i czytelników. Festiwal Literatury dla Dzieci odbywa się już od 6 lat. W tym roku miał miejsce w Gdańsku i Krakowie, ale w latach wcześniejszych odwiedziliśmy również Poznań, Warszawę i Wrocław. To jedyne w swoim rodzaju, rozbudowane wydarzenie literackie! Festiwal w każdym mieście trwa prawie tydzień i składa się z kilkudziesięciu wydarzeń adresowanych do dzieci, młodzieży i rodziców. To przede wszystkim warsztaty z ilustratorami z Polski i z zagranicy, spotkania autorskie, ale również gry miejskie, koncerty, wystawy i spektakle teatralne. Zależy nam, aby każde wydarzenie było ciekawym i niecodziennym doświadczeniem, dlatego też pokazujemy książkę w różnych, niezwiązanych z literaturą miejscach. Do tej pory czytaliśmy na przykład w dawnej  krakowskiej hucie szkła, na Stadionie Energa w Gdańsku,  czy w Fabryce Wedla w Warszawie. Każdego roku festiwal przyciąga kilka tysięcy czytelników, którzy mają okazję do spotkania ze swoimi literackimi idolami.

Źródło fotografii: Fundacja Burza Mózgów

Krakowskie Targi Książki to jedna z najważniejszych tego typu imprez w Polsce. Jaki jest Państwa udział w tej imprezie?

Działając w Krakowie i zajmując się promocją czytelnictwa, nie sposób nie uczestniczyć w Targach Książki w Krakowie! Od lat na naszym stoisku organizujemy warsztaty czytelnicze oraz kameralne spotkania z ilustratorami i autorami książek dla dzieci. Również w tym roku będzie nas można tam spotkać. W przestrzeni naszego stoiska odbywać się będą warsztaty związane z prowadzonymi przez nas projektami. Współrealizujemy też pasmo dziecięce w ramach Festiwalu Conrada. Zapraszamy!

Jakie jeszcze prowadzicie Państwo działania na rzecz popularyzacji i rozwoju czytelnictwa w naszym kraju?

Wszystkich nauczycieli, bibliotekarzy i księgarzy zapraszamy do udziału w projekcie, który nazwaliśmy  „Kreacja”. To cykl szkoleń i warsztatów, które odbywają się w Krakowie. Podczas spotkań rozmawiamy o trendach w literaturze dziecięcej, poznajemy rynek i uczymy się, jak książkę przedstawiać odbiorcy. Dodatkowo uczestnicy poznają nowe formy warsztatowe, które później mogą realizować w swoim miejscu pracy. Po każdym spotkaniu publikujemy online materiały, które ułatwiają samodzielne prowadzenie warsztatów. Z kolei wszystkich rodziców wraz z dziećmi zapraszamy do wzięcia udziału w cyklu warsztatów  „Co autorom w głowach siedzi”, który odbywa się w krakowskich, kameralnych księgarniach. To bezpłatne warsztaty z krakowskimi autorami i ilustratorami. Więcej szczegółów wraz z harmonogramem warsztatów znajdziecie Państwo na naszej stronie  www.burzamozgow.org w zakładce „Co autorom w głowach siedzi”.

Źródło fotografii: Fundacja Burza Mózgów

Czym jest Cafe Szafe i jak funkcjonuje? 

To krakowska klubokawiarnia, miejsce wielozadaniowe, w którym odbywają się koncerty, wykłady, warsztaty, spotkania literackie, pokazy slajdów i spotkania tematyczne. To trzy sale, które łącznie mogą pomieścić około 100 osób. Każdego miesiąca w przestrzeni Szafy odbywa się blisko 20 wydarzeń. Właśnie z Cafe Szafe wyrosła Fundacja Burza Mózgów, Cafe Szafe to jedyne w swoim rodzaju połączenie sąsiedzkiej klubokawiarni z czymś w rodzaju domu kultury.

***

Więcej informacji o działalności Fundacji Burza Mózgów można znaleźć na stronie http://www.burzamozgow.org/